Dane dotyczące jakości powietrza coraz częściej pojawiają się w ogólnopolskich prognozach pogody. Raporty smogowe nie są już domeną wąskiej grupy specjalistów czy środowiskowych działaczy, ponieważ świadomość towarzyszących nam na co dzień zanieczyszczeń stale wzrasta. Powoduje to, że często samodzielnie poszukujemy informacji na temat stanu powietrza w naszej okolicy. Okazuje się, że w sieci możemy znaleźć i odczytać interesujące nas dane.
Stosunkowo najprostszym i najszybszym sposobem służącym do monitorowania pomiarów smogu są różnego rodzaju urządzenia oraz mobilne aplikacje. Mając dostęp do nowoczesnych technologii właściwie w każdym momencie i miejscu możemy zapoznać się z danymi dotyczącymi jakości powietrza. Oczywiście korzystanie z takich metod wiąże się z odpowiednimi inwestycjami w niezbędny sprzęt czy oprogramowanie. Jeśli nie chcemy angażować się finansowo w bieżące monitorowanie stanu naszego otoczenia, w szybki i dość łatwy sposób te same dane możemy odczytać z wielu internetowych serwisów.
Problem smogu w Polsce jest już na tyle powszechnym zjawiskiem, że właściwie w każdym internetowym serwisie pogodowym znajdziemy podstawowe informacje określające poziom stężenia w powietrzu szkodliwych substancji. Często są to jednak dane uogólnione, dlatego po szczegółowe pomiary warto sięgnąć do specjalistycznych źródeł, które na co dzień zajmują się monitorowaniem stanu powietrza. Dzięki temu możemy z dużą dokładnością sprawdzić poziom smogu w naszej miejscowości, a nawet konkretnej dzielnicy. To z kolei ma duże znaczenie dla osób mających problemy zdrowotne lub prowadzących aktywny styl życia (np. bieganie czy jazda rowerem w plenerze).
Gdzie szukać informacji o smogu?
Główny Inspektorat Ochrony Środowiska to jedna z największych w Polsce instytucji zajmujących się monitorowaniem zanieczyszczeń, również tych pochodzących z powietrza. Monitoring jakości obejmuje zadania związane z badaniem i oceną stanu zanieczyszczenia powietrza, w tym pomiary i oceny jakości powietrza w strefach, monitoring tła miejskiego pod kątem WWA, pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla potrzeb monitorowania procesu osiągania krajowego celu redukcji narażenia, pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza metalami ciężkimi i WWA oraz rtęcią w stanie gazowym na stacjach monitoringu tła regionalnego.
Za pomocą specjalnej, uaktualnianej mapy lub wyszukiwarki konkretnych stacji badawczych możemy w przejrzysty sposób zapoznać się ze stanem powietrza w danym miejscu. Możemy także skorzystać ze specjalnych filtrów, dzięki którym ustawimy interesujący nas region Polski, typ obszaru (miejski, podmiejski, pozamiejski) lub typ stacji badawczej (tło, przemysłowa, komunikacyjna). W każdej ze stacji udostępniony jest aktualny pomiar oraz tendencja pomiarowa zilustrowana za pomocą wykresów.
Wartość współczynnika sprawdzalności wylicza się dla każdej stacji Airly na podstawie danych pomiarowych i prognoz zebranych z ostatnich 14 dni. Procentowy współczynnik jest widoczny w panelu bocznym, po wybraniu stacji pomiarowej na mapie. Czujniki jakości powietrza odczytują w czasie rzeczywistym parametry: PM1, PM2.5, PM10, temperaturę, ciśnienie i wilgotność, a niektóre również NO₂, O₃, SO₂ i CO w miejscu, w którym są zainstalowane. Dzięki nieustannej współpracy z samorządami i firmami z sektora prywatnego na mapie pojawia się coraz więcej urządzeń.
Dane z czujników pokazywane są w czasie rzeczywistym. Urządzenia wysyłają dane co pięć minut. Z taką częstotliwością parametry widoczne na platformie map.airly.org oraz w aplikacjach mobilnych są na bieżąco aktualizowane. To co widzimy na platformie to średnia krocząca danych wartości z godziny. Średnia krocząca, to zwykła średnia arytmetyczna wartości z wybranego okresu, w tym przypadku jest to godzina od momentu sprawdzania przez nas mapy.
Serwis oferuje prostą grafikę w postaci mapy z naniesionymi na nią punktami pomiarowymi, które pokazują aktualny stan powietrza z odpowiednią adnotacją obejmującą ostatni czas pomiarów i zanotowane normy szkodliwych pyłów. Możemy w ten sposób sprawdzić sytuację smogową nie tylko w konkretnym rejonie Polski, ale również świata. Mamy też odpowiednią legendę objaśniającą poziom stężenia niebezpiecznych substancji w powietrzu wraz z krótkim opisem.
Polski Alarm Smogowy (PAS) to inicjatywa zrzeszająca ruchy obywatelskie zatroskane złą jakością powietrza w Polsce. Celem PAS jest doprowadzenie jakości powietrza do stanu niezagrażającego zdrowiu i życiu osób mieszkających w Polsce. Na stronie możemy zapoznać z działalnością Lokalnych Alarmów Smogowych, które zajmują się monitorowaniem stanu powietrza w konkretnych rejonach Polski. Oprócz danych i ostrzeżeń znajdziemy też wiele informacji na temat samego smogu oraz sposobów walki o czyste powietrze. Możemy np. dowiedzieć się o dofinansowaniu do termomodernizacji i wymiany pieców, zapoznać się z treścią uchwał antysmogowych czy poznać proste sposoby ograniczenia emisji szkodliwych pyłów w warunkach domowych.